Rood is al lang het rood niet meer… *
Vraag een vormgever wat de kleur rood betekent en hij/ zij zal waarschijnlijk antwoorden dat deze kleur voor arousal en betere informatieverwerking staat. Onderzoek laat zien dat dit slechts ten dele waar is. Psychologen hebben aangetoond dat deze kleur tot vermijdingsdrang leidt en dat mensen bij het zien van rood veel slechter op taken scoren waarbij enig denkwerk nodig is (zoals een IQ-test).
Effect van de kleur rood
Tot nu toe toonde onderzoek dat zich toelegde op de invloed van kleur op bijvoorbeeld denktaken, geen consistente effecten aan. Wel werd al lange tijd vermoed dat mensen door het zien van de kleuren rood en oranje geprikkeld zouden worden en dat de kleuren blauw en groen juist rustgevend zouden werken. Ook gingen we er min of meer vanuit dat het effect van de kleur rood een betere informatieverwerking in ons brein zou zijn.
Onderzoekers van de universiteiten van Rochester (USA) en München (D) hebben aangetoond dat er bij het zien van de kleur rood twee nadelige effecten optreden:
- We presteren slechter op zogenoemde ‘cognitieve taken’ (dit zijn taken waarbij een beroep wordt gedaan op logische denkprocessen, zoals bij IQ-testachtige taken);
- Sterker nog: bij het zien van de kleur rood hebben we de neiging cognitieve taken te vermijden.
Zes experimenten
De onderzoekers voerden in totaal zes experimenten uit waarbij respondenten aan verschillende taken moesten werken. Zoals het oplossen van een anagram (bijvoorbeeld: welk woord kan je vormen uit de letters NIDRK; oplossing: DRINK). Een andere taak was het aanvullen van cijferreeksen. In de experimenten zijn verschillende kleuren gebruikt. In één experiment rood, groen en zwart en in een ander experiment rood, groen en wit. Ook het gebruik van de kleuren varieerde; van een rode voorkaft tot het gebruik van deze kleur op de bladzijden waar de testtaak stond vermeld. In alle situaties bleek dat respondenten het slechtst scoorden bij de kleur rood . Tussen de andere kleuren zijn geen noemenswaardige verschillen gevonden. Ook werden geen noemenswaardige verschillen tussen mannen en vrouwen gevonden.
Vermijdingsdrang
De onderzoekers hebben zelfs via EEG’s vastgesteld dat bij het zien van rood een vermijdingsdrang voor cognitieve taken optreedt. Bij het zien van de kleur rood treedt namelijk een verhoogde asymmetrische activiteit in de frontale cortex op (rechts wel activiteit; links niet). Deze mentale reactie duidt op vermijdingsdrang. Kortom: zowel in cognitieve testen als door middel van fysiologisch onderzoek is met deze experimenten aangetoond dat de kleur rood een negatief effect heeft op cognitieve taken en dat mensen bij het zien van de kleur rood dergelijke taken willen mijden. Het effect van de kleur rood is dus heel anders dan sommige verhalen ons deden vermoeden.
* : De titel van dit artikel is ontleend aan de lyrics van Marco Borsato’s song ‘Rood’.
Referentie(s)
Elliot, A.J., Maier, M.A., Moller, A.C., Friedman, R., Meinhardt, J. (2007), Color and psychological functioning: the effect of red on performance attainment. Journal of Experimental Psychology: General, vol.136, no.1, p.154-168.