Geluk zit écht in een klein hoekje

Onderzoek naar wat ons gelukkig maakt, is ‘hot’. Zowel psychologen, economen als marktonderzoekers buigen zich over deze vraag. Een hoog inkomen? (waarschijnlijk wel). Het hebben van kinderen? (ja en nee). En waarvan word je gelukkiger: materiële of immateriële dingen? Onderzoek wijst steeds meer in de richting van het laatste; ervaringen leveren meer geluk op dan bezit. Hieronder lees je meer over het bewijs dat geluk zit in ervaringen.

Geluk zit in ervaringen

Op basis van onderzoek weten we dat je gelukkiger wordt van ervaringen, dan van het kopen van een product. Een ervaring heeft namelijk een grotere impact op het gevoel wie je bent. En door gemeenschappelijke ervaringen voel je je met elkaar verbonden. De verzamelde ervaringen in je leven maken je tot de persoon die je bent. Een interessante vervolgvraag is wat voor soort ervaringen je het gelukkigst maken. Bhattacharjee en Mogilner onderzochten welke gebeurtenissen meer geluk opleveren: alledaagse of buitengewone, once in a lifetime ervaringen.

Onderzoek

In een reeks onderzoeken lieten zij proefpersonen hun gelukservaring naar boven halen via herinneringen, gedachtenexperimenten en dergelijke. De resultaten tonen aan dat er een duidelijk onderscheid te maken is tussen gewone en ongewone ervaringen. Ook leeftijd bleek een cruciale factor bij de vraag of iets je wel of niet gelukkig maakt. Zowel jonge als oudere proefpersonen blijken gelukkig te worden van buitengewone ervaringen. Maar alleen ouderen beleven ook geluk aan alledaagse ervaringen.

Leeftijd speelt een grote rol bij de beleving van geluk. Jongere mensen definiëren gelukkig zijn meer in termen van opwinding en enthousiasme. Ouderen denken eerder aan woorden als gemoedsrust, kalmte en evenwicht. Dat heeft te maken met de hoeveelheid tijd die je nog vóór je hebt om je doelen te verwezenlijken. Naarmate je ouder wordt, raak je steeds meer bewust van de eindigheid van het leven. En dus van het feit dat je je tijd goed moet besteden. Jongeren daarentegen zien hun toekomst als bijna oneindig, en hun doelen weerspiegelen dit. Ze zoeken hun geluk met name in nieuwe sociale relaties en informatie, en in onbekende, opwindende consumptieve keuzes. Omdat ze nog geen afgewogen, duidelijk beeld van zichzelf hebben, bouwen ze zo als het ware een ervarings-cv op. Dit is nodig om in de toekomst vooruit te kunnen komen.

Ouderen hebben minder de behoefte om zichzelf te definiëren (ze weten wel ongeveer wie ze zijn). Met de ‘beperkte’ toekomst die ze voor zich hebben, kiezen ze liever voor emotionele bevrediging in het hier en nu. Ze zoeken hun geluk in bestaande relaties. In hun consumptief gedrag gaan ze voor producten en ervaringen die hen een rustig, tevreden gevoel geven.

Implicaties

Steeds meer brand managers onderkennen hoe belangrijk ervaringen kunnen zijn. De meeste marketeers denken dat er alleen met buitengewone ervaringen kan worden gescoord bij de consument; ‘gewoon’ is per definitie niet aantrekkelijk. Maar dat is op grond van dit onderzoek toch een tikkeltje te kort door de bocht gedacht. Het hangt er maar net vanaf met welke consument je te maken hebt: een jongere of een oudere. De onderzoekers deden in dit verband nog een interessant vervolgonderzoek. Daaruit bleek dat respondenten een hogere gelukservaring ondergaan bij buitengewone dan bij de gewone merken. Maar dat ze een diepere verbondenheid voelden met de laatstgenoemde categorie.

Referentie(s)
Bhattacharjee, A., Mogilner, C. (2014), Happiness from ordinary and extraordinary experiences. Journal of Consumer Research, vol.41, no.1, p.1-17.

Anderen bekeken ook

 
Op naar geluk: de psychologie van een goed leven