Is Christina dodelijker dan Christopher?
‘Hot news’ uit Amerika: uit onderzoek blijkt dat orkanen met vrouwennamen significant meer doden veroorzaken! Wij vroegen ons in eerste instantie ook af hoe dit kan. De naam van een orkaan wordt toch gekozen lang voordat de impact van die orkaan duidelijk is? Maar in 2005 bijvoorbeeld, was orkaan Katrina vele malen dodelijker dan orkaan Dennis. Is hier echt sprake van een oorzaak – gevolg relatie? Of is er wat anders aan de hand?
Namen van orkanen
In Amerika krijgen orkanen korte en makkelijk te onthouden namen om verwarring te voorkomen. Vooral als er twee of meer tropische stormen tegelijk woeden, is het voor noodwaarschuwingen belangrijk duidelijk herkenbare namen aan orkanen mee te geven. Decennia lang kregen alle orkanen vrouwelijke namen, omdat orkanen ‘onvoorspelbaar’ zijn. In 1979 kwam hier verandering in, omdat dit motief toch wel erg seksistisch was. Daarna werden voor orkanen zowel vrouwen- als mannennamen gekozen.
Dodental als gevolg van de naam
De onderzoekers Jung, Shavitt, Viswanathan en Hilbe hebben de vernietigende kracht van orkanen geanalyseerd over de periode van 1950 tot 2012. Zij concluderen dat ‘vrouwelijke’ orkanen gemiddeld genomen een hoger dodental tot gevolg hebben dan orkanen met mannennamen. De verklaring hiervoor is simpel: mensen zouden zich anders voorbereiden op orkanen met een vrouwelijke dan met een mannelijke naam. Klaarblijkelijk klinken vrouwelijke namen aangenamer, en schatten mensen het risico lager in. Als gevolg daarvan bereiden mensen zich minder goed voor op een vrouwelijke, dan op een mannelijke orkaan. Het onderzoek suggereert dat het veranderen van de naam van een zware orkaan van Charley naar Eloise het dodenaantal bijna zou kunnen verdrievoudigen…
De onderzoeker Lazo van National Geographic noemt de uitkomsten van het onderzoek een statistische toevalstreffer. In het onderzoek van Jung et al. zitten 29 jaren (1950-1979) met vrouwennamen en dat het dodental bij vrouwen orkanen (significant) hoger ligt, zou komen doordat orkanen vroeger meer doden eisten (vandaag de dag spelen de media er bijvoorbeeld veel beter op in). Maar Jung et al. hebben naast het analyseren van de dodenaantallen van de orkanen, ook een aantal experimenten uitgevoerd waardoor ze op deze, toch wel opmerkelijke conclusie zijn gekomen.
Intensiteit
In een onderzoek voorspelden respondenten eerst de intensiteit van tien orkanen (vijf met vrouwen- en vijf met mannennamen). Ongeacht het geslacht van de respondent, zag men mannelijke orkanen als meer intens. In een tweede experiment werd de deelnemers gevraagd in te schatten wat de risicofactor was van een hypothetische orkaan Alexander en een orkaan Alexandra. Ondanks dat was aangegeven dat van beide orkanen de intensiteit niet bekend was, werd orkaan Alexander toch risicovoller ingeschat. Het derde experiment analyseerde of deelnemers eerder geneigd waren te evacueren voor orkaan Christopher dan voor orkaan Christina. Hieruit bleek dat meer mensen huis en haard zouden verlaten als Christopher zich aankondigde.
De onderzoeken van Jung et al. hebben in Amerika de nodige stof doen opwaaien. Want dat het veranderen van een naam van een orkaan het dodenaantal kan beïnvloeden is nogal een opvallende uitkomst met, als het klopt, verstrekkende gevolgen. Daarom zal er goed gekeken moeten worden wat er met de uitkomsten van het onderzoek gedaan kan worden.
Referentie(s)
Jung, K., Shavitt, S., Viswanathan, M., Hilbe, J. (2014), Female hurricanes are deadlier than male hurricanes. Proceedings of the National Academy of Sciences, vol.111, no.24, p.8782–8787.
edition.cnn.com/2014/06/03/us/female-hurricanes-deadlier/
phenomena.nationalgeographic.com/2014/06/02/why-have-female-hurricanes-killed-more-people-than-male-ones/