‘Beauty pays!’ (boek)

Beauty pays

Daniel S. Hamermesh is hoogleraar economie aan de University of Texas en hoogleraar arbeidseconomie aan de Universiteit van Maastricht. In 2011 publiceerde hij het boek Beauty pays. Hierin toont hij aan dat knappe mensen succesvoller zijn en meer verdienen dan minder knappe mensen (i.e. ‘knap’ voor wat betreft uiterlijk). Schoonheid is een onderwerp dat tot nu toe nauwelijks door economen is onderzocht. Toch is het een belangrijk onderwerp. Naar schatting geven Amerikanen $ 400 miljard per jaar aan hun uiterlijk uit (kleding, schoeisel en personal-care producten). Ook kent schoonheid een sociaal-maatschappelijke kant. Een onderzoek toonde bijvoorbeeld aan dat minder knappe mensen zich gediscrimineerd voelen vanwege hun uiterlijk en dat deze vorm van discriminatie een grotere persoonlijke impact heeft dan die op grond van etnische afkomst.

Definitie van schoonheid

Hamermesh gaat in zijn boek eerst in op de vraag hoe je schoonheid definieert en kunt meten. ‘Beauty’ is immers ‘in the eye of the beholder’. Dit betekent dat onze notie over schoonheid in de loop der tijd kan veranderen en dat deze tussen culturen kan verschillen. Hamermesh heeft voor het meten van schoonheid een vijfpuntschaal ontwikkeld. Voor de Amerikaanse populatie heeft hij de verdeling van de scores vastgesteld, welke hieronder is weergegeven in percentages:

1. Homely (lelijk): 1% van de mannen en 2% van de vrouwen;
2. Quite plain (onaantrekkelijk): 11% van de mannen en 13% van de vrouwen;
3. Average looks for age and sex (gewoon): 59% van de mannen en 51% van de vrouwen;
4. Good looking (er knap uitzien): 27% van de mannen en 31% van de vrouwen;
5. Strikingly handsome or beautiful (opvallend knap of mooi): 2% van de mannen en 3% van de vrouwen.

Hamermesh heeft vastgesteld dat dit een redelijk betrouwbare schaal is. Wel bleek dat men in Azië iemand niet zo snel de score 1 geeft. Vrouwen worden gemiddeld genomen wat hoger beoordeeld dan mannen, maar bij vrouwen neemt de score sterker af als ze ouder worden: 45% van de vrouwen tussen 18 en 29 jaar oud werd als ‘bovengemiddeld’ beoordeeld (i.e. scores 4 en 5) tegen 18% van de vrouwen tussen 50 en 64 jaar oud (bij mannen daalt dit van 36% naar 21%). Ook is vastgesteld dat ons oordeel over schoonheid al jong is aangeleerd en dat het vooral afhankelijk is van symmetrie (asymmetrische gezichten worden als niet aantrekkelijk ervaren).

Relatie tussen schoonheid en inkomen

Op basis van verschillende onderzoeken concludeert Hamermesh dat schoonheid voornamelijk wordt beoordeeld op basis van het gezicht en niet of nauwelijks op basis van lichaamsbouw. Je zou kunnen stellen dat het niet zo zeer om schoonheid gaat, maar om bijvoorbeeld zelfvertrouwen. De redenering zou dan zijn dat knappe mensen meer zelfverzekerd en daardoor succesvoller zijn. Diverse onderzoeken hebben naar dit soort alternatieve verklaringen gekeken, maar de conclusie is steeds dat er een autonoom effect optreedt als gevolg van schoonheid. Wel is vastgesteld dat de spreiding op de scores bij ‘Afro-Americans’ kleiner is. Bij deze groep geldt meer de tint van de huid (hoe lichter, hoe meer men verdient). Hamermesh haalt ook studies aan waarin gekeken is naar veranderingen van iemands uiterlijk. Een Chinees onderzoek toont bijvoorbeeld aan, dat van elke dollar die men aan plastische chirurgie uitgeeft, slechts 5 cent wordt ‘terugverdiend’.

Beauty pays: verschillen

Een van de hoofdvragen in het boek gaat over de relatie tussen schoonheid en inkomen. Hamermesh rapporteert de volgende verschillen op basis van de hierboven genoemde vijfpuntschaal (gecorrigeerd voor leeftijd, opleiding, etniciteit, etc.):

• Vrouwen met score 1 of 2 verdienen 4% minder dan score 3
• Mannen met score 1 of 2 verdienen 13% minder dan score 3
• Vrouwen met score 4 of 5 verdienen 8% meer dan score 3
• Mannen met score 4 of 5 verdienen 4% meer dan score 3

Een snelle rekenaar ziet dat de range bij mannen (17%) groter is dan die bij vrouwen (8%). Op een totaal werkzaam leven betekent dit dat mensen met een schoonheidsscore van 5 gemiddeld $ 230.000 meer verdienen dan iemand die ‘bad looking’ is en gemiddeld $ 90.000 meer verdienen dan iemand met ‘average looks’. Hamermesh merkt wel op dat er veel andere factoren van invloed zijn op de hoogte van het inkomen. Elk jaar extra aan opleiding bijvoorbeeld, zou bij de zojuist genoemde getallen tot 10% hogere inkomsten leiden.

Dubbel nadeel voor vrouwen

Volgens Hamermesh ervaren lelijke vrouwen een dubbel nadeel; niet alleen verdienen zij zelf minder, maar zij zouden ook moeilijker (een goed verdienende) knappe man aan de haak kunnen slaan. Knappe vrouwen kunnen daarentegen een eventueel gebrek aan opleiding compenseren door een knappe (en goed verdienende) man te trouwen. En bij knappe vrouwen met een hoge opleiding kan er een zogenoemd ‘bimbo-effect’ optreden; extreme schoonheid kan in bepaalde beroepen averechts werken (bijvoorbeeld in de advocatuur). Voorts constateert Hamermesh dat dikke vrouwen minder verdienen en dat lelijke vrouwen minder in het arbeidsproces participeren.

Ten slotte volgen hieronder nog wat getallen die uit onderzoek naar voren zijn gekomen:

• Onderzoeken onder prostituees tonen aan dat knappe vrouwen 12 tot 19% meer verdienen dan minder knappe vrouwen;
• Knappe politici weten meer stemmen te trekken dan minder knappe tegenkandidaten;
• Onderzoek onder afgestudeerde MBA-ers toont aan dat knappe mannelijke kandidaten hogere startsalaris krijgen en daarna ook sneller in salaris stijgen; knappe vrouwelijke afgestudeerden krijgen geen hogere startsalarissen maar stijgen wel sneller in salaris dan hun minder knappe collega’s;
• Aantrekkelijke hoogleraren aan universiteiten verdienen op jaarbasis gemiddeld 6% meer dan hun minder aantrekkelijke collega’s;
• Knappe football players verdienen gemiddeld 12% meer dan minder knappe spelers.

Confronterend

Aardig is nog te vermelden dat Hamermesh ook verslag doet van onderzoek in Nederland waar hij zelf aan heeft meegewerkt. Dit onderzoek werd uitgevoerd in de periode 1985-1995 en had betrekking op het uiterlijk van reclamebureaudirecteuren. De ‘good looking’ varianten wisten 7% hogere verkopen te realiseren. Maar dit onderzoek toonde ook aan dat een grotere spreiding in schoonheid in de directie tot hogere verkopen leidt. De redenering daarachter is dat twee knappe directeuren zich alleen maar met verkopen zouden bezighouden. Waar het om gaat, is dat ook het werk achter de schermen moet worden gecoördineerd en dat zou dan het werk van de minder knappe directeur moeten zijn.

De bevindingen in Beauty pays zijn wellicht soms wat confronterend. Het is sociaal wenselijk om te zeggen dat schoonheid geen rol speelt; niet bij partnerkeuze, niet bij medewerkerkeuze en ook niet bij salarisonderhandelingen. De onderzoeken die Hamermesh aanhaalt laten echter een heel ander beeld zien. Hij pleit er dan ook voor dat we ons bewust moeten worden van dit fenomeen (en het ook niet langer moeten ontkennen) en dat we waar mogelijk mensen tegen deze vorm van discriminatie moeten beschermen.

Referentie(s)
Hamermesh, D.S. (2011), Beauty pays (why attractive people are more successful). Princeton University Press, New Jersey, NJ.

Anderen bekeken ook

 
Kunnen onaantrekkelijke gezichten je verkopen stimuleren?