Overheden zijn verantwoordelijk voor het oplossen van grote sociale en/of gezondheidsproblemen, zoals obesitas, alcoholgebruik en discriminatie. Veel pogingen om deze problemen op te lossen – zoals burgers voorlichten over de nadelen van roken – werken onvoldoende, niet of zelfs averechts. Social marketing is een vakgebied dat overheden inzichten biedt in wat wel en niet werkt. En nudging is slechts één methode binnen dat vakgebied.
In de meeste bedrijfsrestaurants is het besef doorgedrongen dat je bezoekers moet aanzetten tot het maken van verantwoorde keuzes. Als dit besef niet vanuit de cateraar zelf is voortgekomen, is dit wel vanuit de werkgever die baat heeft bij gezonde medewerkers. Een verantwoorde keuze houdt in dat je kiest voor gezond eten en dat je niet teveel eet. Een goed voorbeeld van dat laatste is het weghalen van dienbladen (‘trayless dining’) waardoor mensen minder eten meenemen. Maar ook de relatieve plaats in het restaurant van (on)gezond eten heeft invloed op je keuzegedrag.
‘Afvallen door middel van design werkt beter dan afvallen door wilskracht’. Zo begint Brian Wansink zijn boek ‘Slim by design’. In dit boek gaat het over het bewust veranderen van je ‘eet-omgeving’ – door Wansink ook wel ‘food-radius’ genoemd. Hierdoor ga je minder eten, maar kan je ook je omgeving beïnvloeden om minder te eten. Het blijkt namelijk gemakkelijker om je eetomgeving te veranderen dan om je gedachten te veranderen.
Stel je zit in een restaurant en op de menukaart staan slechts twee gerechten. Links staat een foto van een gezonde salade en rechts een foto van een ‘lekkere vette’ hamburger. Welk gerecht zou jij kiezen? Ga je voor de gezonde, of voor de ongezonde optie? En wat als we de foto’s nu eens van plaats verwisselen? Zou dat enig verschil maken? Nee, natuurlijk niet! Of toch wel? Lees in dit artikel over het bizarre effect van nudging…
Als het om duurzaam gedrag gaat, wordt wel gesteld dat er een verschil is tussen de burger en de consument. Als burger zijn we allemaal voorstander van het nastreven van duurzaam gedrag. Maar als consument zijn we lang niet altijd bereid daar meer voor te betalen. Communicatie is er mede op gericht mensen te overreden. Vooral als het gaat om het stimuleren van duurzaam gedrag blijkt dat de insteek van de boodschap van groot belang is om consumenten tot het gewenste gedrag aan te zetten.
Het idee was altijd, dat hoe groter het bord is, hoe meer je geneigd bent op te scheppen. Onderzoek toont aan dat de waarneming van de grootte van je bord bepaalt hoeveel je eet. En die waarneming is heel eenvoudig te beïnvloeden… Volgens onderzoek van Van Ittersum en Wansink kun je om minder te eten gebruik maken van de zogenaamde Delboeuf-illusie.
