Goede voornemens?!
Bij een jaarwisseling noemen de meeste mensen gezonder leven (afvallen, meer bewegen, stoppen met roken) en spaarzamer met geld omgaan als goede voornemens. Ondanks de goede plannen wordt een groot deel van de voornemens voor het eind van januari alweer op een laag pitje gezet. Hoe kun je er nu voor zorgen dat jouw goede voornemens wel succesvol worden?
Plannen en zelfcontrole
Een veel gehoord advies voor het vasthouden aan goede voornemens is plannen. Het plannen van dingen kan op verschillende manieren helpen bij zelfcontrole. Zo kan het je in staat stellen om meer georganiseerd en beter voorbereid een traject in te stappen. Ook kan plannen als effect hebben dat je herinnerd wordt aan je doelstelling. Verder kun je, door dingen van tevoren te bedenken, beslissingen maken en gedrag kiezen, op een moment dat er nog geen concrete verleidingen zijn. Planning kan je dus helpen een abstract doel te vertalen naar een specifieke set van acties die de weg naar het doel banen.
De onderzoekers Townsend en Liu merkten op dat er onderzoeken zijn waaruit blijkt dat planning als middel van zelfcontrole een negatief effect heeft op het behalen van doelen. Op grond hiervan vroegen zij zich af wanneer het nou wel, en wanneer het niet verstandig is om concrete plannen te maken voor het behalen van een doel. Zij verwachtten dat het effect van planning op zelfregulatie wordt beïnvloed door de afstand tot het doel. Dat wil zeggen; het effect van planning hangt af van hoe groot het gat is tussen waar je nu staat en je doel. Het onderzoek van Townsend en Liu toont inderdaad aan, dat bij mensen die het gevoel hebben nog ver van hun doel verwijderd te zijn, het maken van plannen averechts werkt.
Stappenplan?
Je zou kunnen denken dat als je nog een lange weg te gaan hebt voordat je je doel bereikt, het maken van een concreet stappenplan je kan helpen bij het bepalen van de benodigde tussenstappen. Maar het onderzoek toont juist het tegenovergestelde aan. Door de grote hoeveelheid tussenstappen die je opstelt, benadruk je de grote afstand tot je doel, waardoor je gedemotiveerd raakt. Veel mensen voelen zich dan overweldigd door de hoeveelheid stappen die er genomen moeten worden alvorens het doel te bereiken. De combinatie van het aantal stappen en de gevoelde afstand tot het doel, zorgt voor stress waardoor mensen ‘afhaken’. Mensen die al wel vlak voor hun doel staan, kunnen wel profijt hebben van het maken van plannen.
Als je jezelf een ambitieus doel stelt, doe je er dus goed aan niet al te concrete plannen te maken over hoe dat doel kan bereiken. Breng niet alle te nemen stappen in kaart. Gelukkig doen de onderzoekers een aantal suggesties die wel zouden kunnen helpen bij het behalen van ambitieuze doelen. De meest praktische hiervan is het stellen van kleinere subdoelen. Door te focussen op het behalen van één subdoel tegelijk, kun je je slagingskans aanzienlijk verhogen.
Referentie(s)
Townsend, C., Liu, W. (2012), Is planning good for you? The differential impact of planning on self-regulation. Journal of Consumer Research, vol.39, no.4, p.688-703.