Screw it, let’s do it! (blog)

Geen businessplan

Richard Branson, 61 jaar oud, is de oprichter van Virgin Group dat momenteel 18 bedrijven omvat. Hij begon als ondernemer op 15-jarige leeftijd en staat bekend als de enfant terrible van de zakenwereld. Een van zijn opmerkelijke uitspraken tijdens het evenement was dat hij nog nooit een business plan heeft opgesteld. Veel van Branson’s activiteiten komen voort uit frustratie met het op dat moment geldende aanbod. Virgin Atlantic moest het antwoord worden op de door hem bevonden matige service van British Airways. Nu denkt hij er zelfs over na een Engelse bank over te nemen; en dan wel een waarbij de bonussen voor de top beduidend lager zullen liggen dan bij andere banken.

Een belangrijke factor bij Branson’s succes is zijn neus voor publiciteit. Op Virgin vliegtuigen stond bijvoorbeeld ooit met grote letters ‘Mine’s Bigger Than Yours’. Ook wist Richard Branson met de introductie van Virgin Vodka publiciteit te genereren door een fotoshoot in een hotelkamer te organiseren. Hierbij had hij zich in bed met enkele ‘virgins’ omringd. De boodschap achter deze publiciteitsstunt was dat je aan de wodka geen kater aan overhield, doordat deze drievoudig was gedestilleerd. De volgende dag kon je dus weer fris opstaan.

Is Richard Branson verlegen?

Afgaande op het feit dat Branson altijd in staat is geweest de pers rond zich heen te verzamelen, zou je mogen verwachten dat hij een uiterst extraverte, flamboyante man is. Hij wordt zelfs wel vergeleken met een ‘rock star’. In De Doelen kreeg je een heel andere indruk van hem. Soms kwam hij moeilijk uit zijn woorden en hij gebruikte veelvuldig het woordje ‘uh’. Ook leek het of zijn lichaamstaal een zekere onzekerheid uitstraalde. Na afloop werd hij voor de radio geïnterviewd en ook daar manifesteerde hij zich als een enigszins verlegen man. Zo keek hij de reporter niet aan en al plukkend aan zijn ringbaardje probeerde hij zijn antwoorden te formuleren.

Op het podium gaf Richard Branson aan dat hij Steve Jobs nooit zou kunnen opvolgen. Jobs typeerde hij als control freak (in de positieve zin van het woord) en hij zei dat hij die eigenschap zelf niet bezit. Opmerkelijk genoeg manifesteerde hij zich in De Doelen als een enigszins introverte persoonlijkheid en toch zou dit nog wel eens de verklaring voor zijn succes kunnen zijn. Branson is geen grote spreker, had in zijn jeugd last van dyslexie en heeft met een niet-aflatende werklust zijn imperium opgebouwd; simpelweg door te doen. Hij lijkt geen man van netwerken, maar een ondernemer die, als hij een gat in de markt ziet, er met de volle 100% op inspringt.

Niet te evenaren service

Op basis van zijn gezond verstand weet Branson proposities te ontwikkelen die het aanmerkelijk beter doen dan de concurrentie, waarbij de nadruk ligt op een niet te evenaren service. Wellicht zijn belangrijkste kracht is dan ook wel dat hij mensen in zijn verhaal weet mee te krijgen. Ondanks, of misschien juist dankzij, zijn enigszins gebrekkige communicatieve vaardigheden weet hij het vertrouwen van medewerkers te winnen en ze aan zich te binden. De groep van Virgin bedrijven biedt daarbij doorstroommogelijkheden voor medewerkers die het hogerop zoeken. Zo vertelde Branson dat één van de general managers van die bedrijven ooit als schoonmaakster is begonnen.

De voorzichtige conclusie die je kunt trekken na Richard Branson een uur te hebben gehoord en gezien, is dat hij niet te typeren is als een extravert persoon. Noch als iemand die zich, zoals Steve Jobs, focust op de details. Richard Branson kwam die avond over als iemand die gewend is zijn eigen plan te trekken en weet hoe hij klanten en medewerkers aan zich kan binden. En misschien is wel het belangrijkst dat hij ongetwijfeld over het benodigde IQ en EQ beschikt, maar dat zijn grote kracht zijn AQ is. Het Actie Quotiënt van deze man lijkt bijna niet te evenaren.

dr. Rik Riezebos
(Brand Capital, EURIB)