The Social Dilemma (Netflix): samenvatting en duiding

The Social Dilemma

Deze samenvatting van de documentaire The Social Dilemma bestaat uit drie delen en wijkt af van de volgorde van onderwerpen in het programma zelf. Allereerst proberen we het mechanisme achter social-media platforms duidelijk te maken. Pas als dat duidelijk is, kun je snappen waar en hoe social media tot negatieve gevolgen leiden. Nadat we dat mechanisme uiteen hebben gezet, zoomen we in op mogelijke negatieve effecten van social media. Zowel op individueel als op collectief niveau. Ten slotte volgt een uiteenzetting wat e.e.a. nu precies betekent en hoe je daar mee om kunt gaan.

In deze post hebben we sommige informatie uit de documentaire iets verder uitgewerkt. Ook noemen we een aantal geïnterviewden uit de documentaire bij naam. Van drie hoofdrolspelers (Tristan Harris, Tim Kendall en Jaron Lanier) is onderaan deze post een korte bio opgenomen.

Deel I – Het aanbevelingsmechanisme achter social-media platforms

De positieve insteek

In The Social Dilemma ligt de focus op grote Amerikaanse techbedrijven, zoals Facebook, Google, Instagram, YouTube, Google, Twitter, Apple en Pinterest. Al deze social-media platforms (hierna kortweg: platforms) hebben positieve gevolgen voor gebruikers gebracht. Ze hebben het mogelijk gemaakt dat familieleden werden herenigd en dat orgaandonoren werden gevonden. Maar ook dat vrienden op afstand dagelijks contact met elkaar kunnen hebben. Veel van de door de platforms toegepaste technieken zijn bedoeld om een positieve impact op de gebruiker te hebben. Justin Rosenstein (Facebook, Google, Asana) vertelt bijvoorbeeld dat de Like-button in 2009 was bedacht om ‘positivity and love’ te verspreiden. Maar ze realiseerden zich toen niet dat tieners er depressief van konden worden als ze te weinig likes kregen.

Het draait om schermtijd

Om het mechanisme achter de platforms te begrijpen, moet je je realiseren dat het in essentie gaat om schermtijd. Platforms willen dat je zo lang mogelijk op hun site blijft hangen. Hoe langer je bezoek duurt, des te meer ze je kunnen blootstellen aan reclame. Voor de platforms vormen advertenties de grootste bron van inkomsten. Nu is dat op zich niets nieuws. Ook tv-zenders en radiostations willen graag dat je op hen afstemt. Want hoe meer mensen er kijken en luisteren, des te interessanter het voor een bedrijf is om op dat station te adverteren. Dit wordt bijvoorbeeld duidelijk bij grote sportevenementen, zoals de Amerikaanse Super Bowl. Bij dit evenement zitten veel mensen aan de buis gekluisterd wat resulteert in een lange schermtijd. Voor adverteerders levert dit een hoog bereik op, wat voor de zender betekent dat ze veel geld voor de reclamezendtijd rond dit evenement kunnen vragen.

Het platform bepaalt wat je te zien krijgt

Als het gaat over schermtijd, is er echter een belangrijk verschil tussen content op tv en die op de platforms. Een tv-zender die de Amerikaanse Super Bowl uitzendt, richt dezelfde content op iedereen die op dat moment kijkt. Iedere kijker krijgt dus dezelfde content te zien. Maar de platforms kunnen content aanbieden die op een individuele gebruiker is toegesneden. Bij Facebook denken gebruikers vaak dat ze zelf bepalen welke content ze te zien krijgen. Bijvoorbeeld posts van vrienden en familie. Maar niets is minder waar. Je krijgt een mix te zien van door Facebook bepaalde content. En deze mix is zo ingericht dat je zo lang mogelijk op dit platform blijft ‘hangen’. Het gaat er immers om je schermtijd zo lang mogelijk te maken, waardoor Facebook een optimaal aantal advertenties tussen de door jou bekeken content kan stoppen.

Dit betekent dat Facebook een formule (algoritme) moet vinden, om te bepalen bij welke content je het langst blijft hangen. Dat zal een selectie van de content zijn van berichten die je vrienden hebben gepost, maar bijvoorbeeld ook vermakelijke content van mensen die je niet kent (denk aan ‘kattenfilmpjes’). Het Facebook-algoritme kan leren welke content jij interessant vindt en bij welke content jouw schermtijd toeneemt. Anders dan bij tv kan een platform dus jouw schermtijd beïnvloeden door de content te personaliseren. Facebook weet wat jij interessant vindt, zonder dat je je daar zelf bewust van bent. Dit kan ertoe leiden dat je aan de content op een platform verslaafd raakt. En zelfs als je er van bewust bent dat een platform je schermtijd zo lang mogelijk probeert te maken, kan lang niet iedereen zich daar tegen wapenen. Simpelweg omdat de platforms op onbewuste behoeftes bij je inspelen.

Controversiële content

Nu zou je kunnen zeggen ‘so far, so good’. Een platform biedt mij content die mijn vrienden hebben gepost en ik vind het ook leuk om kattenfilmpjes te kijken. Het venijn bij social media zit ‘m echter in controversiële content. Het algoritme van een social-media platform schotelt mensen bepaalde content voor, zonder dat er naar de exacte inhoud van die content wordt gekeken. Gebruikers zullen bijvoorbeeld al snel klikken op een nepnieuwsbericht dat geloofwaardig klinkt en spectaculair overkomt. Als op zo’n bericht relatief vaak wordt geklikt, denkt het algoritme dat het voor meer mensen interessant moet zijn. Zo kan het gebeuren dat nepnieuws trending wordt. Een voorbeeld van de schade die een nepnieuwsbericht kan aanrichten, is Pizzagate. Dit gaat over het pizzarestaurant Comet Ping Pong in Washington D.C.

De eigenaar van Comet Ping Pong had in 2016 een benefietavond georganiseerd om geld in te zamelen voor de campagne van Hillary Clinton. In november van dat jaar werden e-mails van de campagneleider van Clinton gehackt en kwam de inhoud ervan op straat te liggen. Complotdenkers vermoedden dat in deze mails gecodeerde berichten verstopt zaten, waaruit zou blijken dat onder Comet Ping Pong een kelder was waar kinderen werden misbruikt. Begin december 2016 leidde dit er toe dat een gewapende man Comet Ping Pong bezocht om een einde te maken aan de kinderhandel die onder deze pizzeria zou plaatsvinden. Saillant detail is dat het gebouw waarin Comet Ping Pong is gehuisvest helemaal geen kelder heeft. Pizzagate heeft er wereldwijd toe geleid dat sommige mensen denken dat politici en andere machthebbers babybloed drinken om hun macht te behouden. Politici worden bij demonstraties daarom soms uitgescholden voor ‘pedo’.

Voer voor complotdenkers

In The Social Dilemma wordt Pizzagate genoemd als een voorbeeld van nepnieuws dat tot schadelijke effecten kan leiden. De aanbevelingsmechanismen van Facebook stelden aan gewone pizzagebruikers voor om lid te worden van Pizzagate-groepen. En als je op Facebook interesse had getoond in anti-vaccin berichten of berichten over chemtrails, dan beval Facebook je ook berichten over Pizzagate aan. Het is belangrijk je te realiseren dat de aanbevelingsmechanismen van Facebook dit niet deden op grond van de inhoud, maar klaarblijkelijk constateerden dat iemand die klikt op een bericht over een chemtrail, hoogstwaarschijnlijk ook de nodige schermtijd zal investeren in berichten over Pizzagate.

Nepnieuws leidt tot meer inkomsten

Tristan Harris haalt in de documentaire een MIT-studie aan waaruit blijkt dat nepnieuws zich op Twitter zes keer sneller verspreidt dan echt nieuws. Echt nieuws wordt vaak saai gevonden en daarom veel minder door gebruikers gedeeld. Je kunt dus stellen dat de platforms onbewust controversiële informatie verspreiden omdat dit bijdraagt aan een langere schermtijd. En zo draagt nepnieuws bij aan het winstmodel van de platforms. Volgens Tristan Harris staan op Facebook miljarden berichten en weten ze zelf niet welke wel of niet waar zijn.

Rond de covid-19 pandemie ontstonden ook vele vormen van nepnieuws. Zo zou de uitrol van de 5G-zendtechniek mensen bevattelijker maken voor het coronavirus. Daarom staken in 2020 in Nederland complotdenkers meerdere 5G-zendmasten in brand. Maar er doen op social media ook berichten de ronde dat het gebruik van cocaïne het coronavirus zou doden. En door veel water te drinken zou je het virus uit je lichaam kunnen spoelen. Een ander nepbericht is dat een zilveroplossing je tegen corona beschermt. Social media versterken op deze manier allerlei geruchten. Door de intensieve verspreiding van nepnieuws weten we lang niet altijd meer wat wel en wat niet waar is. En omdat de aanbevelingsmechanismen van de platforms iedere gebruiker andere content voorschotelen, gaan we langzaam maar zeker in ons eigen informatie-ecosysteem leven. Als de platforms in de verkeerde handen vallen, kunnen ze volgens Tim Kendall zelfs worden ingezet om een burgeroorlog uit te lokken.

The Social Dilemma: conclusies tot dusverre

Volgens Jaron Lanier hebben de platforms drie doelen:

1. Engagement goal: het verhogen van je social media gebruik.
2. Growth goal: zorgen dat je terugkomt en zoveel mogelijk vrienden uitnodigt.
3. Advertising goal: geld verdienen aan reclame.

De algoritmes van een aanbevelingsmechanisme zijn zo geprogrammeerd dat het systeem leert hoe het de hierboven genoemde doelen kan bereiken.

In figuur 1 hebben we de werking van de platforms en hun aanbevelingsmechanismen proberen te duiden. Natuurlijk is dit een vereenvoudigde weergave van de realiteit. Belangrijk is te realiseren dat de algoritmes van het aanbevelingsmechanismen niet naar de inhoud van content kijken. Ze zijn zo ingesteld dat ze bepaalde doelen weten te realiseren, zoals je gebruik van het platform verhogen. Controversiële content wordt door de gebruiker vaak interessanter gevonden dan ‘gewone’ content en kan ertoe leiden dat je daardoor meer gebruik van het platform maakt. Zo kan in dit systeem controversiële content zich relatief makkelijk verspreiden. Opmerkelijk is dat veel technici die bij de platforms werken, niet precies weten hoe hun aanbevelingsmechanisme werkt. Slechts een handjevol mensen weet dat. En daarmee zijn we min of meer de controle over deze systemen kwijt.

Figuur 1: Een schematische weergave van de werking van social-media platforms en hun aanbevelingsmechanismen

Deel II – De negatieve gevolgen van social media

Snapchat dismorphia

Tot nu toe hebben we op grond van informatie uit de documentaire The Social Dilemma beschreven wat het mechanisme achter social-media platforms is. Tevens hebben we laten zien wat de gevolgen van controversiële content, zoals nepnieuws, kan zijn. In de documentaire geven diverse ex-werknemers van de platforms aan dat ze zich grote zorgen maken. Want naast het verspreiden van nepnieuws hebben de platforms ook een enorm effect op ons welbevinden. Bijvoorbeeld Snapchat. Veel tienermeisjes maken met Snapchat een selfie en bewerken die foto vervolgens tot er een beste versie van henzelf ontstaat. Snapchat dismorphia houdt in dat tieners op hun gefilterde selfie willen lijken en dat ze daarom al op jonge leeftijd cosmetische ingrepen willen ondergaan.

Effecten op de individueel psychische gesteldheid

Jonathan Haidt is een sociaalpsycholoog en verbonden aan de New York University Stern School of Business. Hij constateert dat generatie Z (geboren 1995 – 2012) is opgegroeid met social media en dat zij ook meemaakten dat social media op smartphones ter beschikking kwamen (namelijk in 2009). Haidt ziet dat er tussen 2011 en 2013 bij Amerikaanse tieners een enorme toename is in angst en depressieve gevoelens. Zo is na 2011 het aantal tienermeisjes dat zichzelf heeft verwond, sterk gestegen. Een zelfde patroon is zichtbaar bij het aantal zelfmoorden (zie figuur 2). Volgens Haidt komt dit door gemanipuleerde, onrealistische standaarden op de platforms. Volgens Haidt is een hele generatie nu angstiger, kwetsbaarder en depressiever dan ooit te voren. Generatie-Z-kinderen nemen minder risico’s, ze halen bijvoorbeeld minder snel hun rijbewijs. Ook het daten en het aangaan van romantische relaties liggen volgens Haidt een stuk lager dan bij voorgaande generaties.

Figuur 2: Cijfers van de psychische gezondheid van Amerikaanse meisjes en jonge vrouwen (2001-2018) (bron: Twenge 2020)

De nuance die we in de constateringen van Haidt moeten maken, is die van de gemiddelde schermtijd per dag. Pas als kinderen per dag gemiddeld meer dan twee uur op hun telefoon ‘zitten’, is er een stijging van psychische klachten te zien (zie figuur 3). Dit geldt echter niet voor meisjes; bij hen nemen de psychische klachten vrijwel direct na gebruik toe. Tristan Harris noemt een smartphone een ‘digitale speen’ die we gebruiken als we ons eenzaam of depressief voelen. Dat zou je positief kunnen opvatten, maar social media tasten daarentegen ook ons vermogen aan om verstandig met een smartphone om te gaan.

Figuur 3: Percentage jong volwassenen met depressieve gevoelens of psychische klachten, naar de tijd dat ze per dag op hun smartphone kijken (bron: Twenge 2020)

Negatieve effecten op groepsvorming

Social media hebben niet alleen de hierboven beschreven negatieve effecten op individuen, maar ook op groepen. Jaron Lanier maakt de oorzaak hiervan duidelijk met een vergelijking. Bij een Wikipedia-pagina krijgt iedereen dezelfde content te zien. Facebook, YouTube, Google en andere platforms manipuleren daarentegen de data die je krijgt voorgeschoteld. Lanier geeft als voorbeeld dat, als je bij Google “Climate change is” invoert, je andere resultaten te zien krijgt afhankelijk van waar je woont, wat je interesses zijn e.d. Gelijkgestemden krijgen zo min of meer dezelfde informatie voorgeschoteld. Zo ontstaan ‘echo chambers’ ofwel ‘sociale bubbels’ waarbinnen dezelfde feiten worden gedeeld en je het idee krijgt dat iedereen het in die bubbel met elkaar eens is. Maar je sluit je in die bubbel ook af van informatie dat een tegengeluid laat horen. In die situatie ben je volgens Lanier makkelijk te manipuleren.

Het gevolg van sociale bubbels is dat out-group effecten worden versterkt. Dit houdt in dat we ons distantiëren van mensen die er andere denkbeelden op na houden. Omdat we via de platforms niet allemaal dezelfde informatie krijgen, ben je al gauw geneigd bij andersdenkenden te denken “hoe kunnen ze zo dom zijn?”. Als gevolg hiervan treedt er polarisatie van groepen op, zoals in de politiek. Een Amerikaanse democraat die in de documentaire wordt gevraagd wat voor soort mensen republikeinen zijn, zegt “People that don’t have a clue”. En een republikein zegt over de democraten: “The democrat party is a crime syndicat, not a real political party”. Nu zijn dit natuurlijk slechts individuele uitspraken. Toch toont onderzoek onder 10.000 Amerikaanse volwassenen aan dat meer dan een derde van de republikeinen de stelling “The democrats are a threat for the country” onderschrijft. Een kwart van de democraten zegt hetzelfde over de republikeinen.

Politieke polarisatie in Amerika

In The Social Dilemma worden grafieken getoond waaruit blijkt dat de politieke polarisatie in Amerika in 20 jaar tijd is toegenomen. Op basis van 10 vragen konden Amerikanen hun politieke waarden duiden. In figuur 4 zijn hiervan de resultaten weergegeven. Het donkerblauwe gedeelte links geeft de verdeling van de scores voor democraten weer; het rode gedeelte rechts dat van de republikeinen. Het paarse gedeelte in de grafieken geeft de overlap tussen beide partijen weer. Uit deze figuren blijkt dat:

• de gemiddelde scores (in termen van de mediaan) van beide partijen in 20 jaar tijd (1994-2014) sterk uit elkaar zijn gegroeid; en dat:
• de overlap tussen beide partijen (het paarse gedeelte) minder is geworden.

De onderzoekers vermoeden dat de hier geconstateerde politieke polarisatie mede is toe te schrijven aan de opkomst van de platforms.

Figuur 4: Politieke polarisatie van Amerikaanse stemgerechtigden in de periode 1994-2014 (bron: Pew Research Center)

Polarisatie die leidt tot genocide

Niet alleen in Amerika drijven de platforms groepen mensen uit elkaar. Cynthia M. Wong (voormalig onderzoeker bij Human Rights Watch) geeft in The Social Dilemma aan dat de platforms in Myanmar (voormalig Birma) zelfs een rol hebben gespeeld bij de genocide op de Rohingya. De Rohingya vormen een statenloze minderheid in Myanmar en zijn overwegend islamitisch. Als je in Myanmar een smartphone koopt, is Facebook er al opgezet en is er een account voor je aangemaakt. Voor veel mensen in dat land is Facebook zodoende de enige nieuwsbron die ze kennen.

In de periode oktober 2016 tot en met januari 2017 vond er in Myanmar een eerste geweldsgolf tegen de Rohingya-bevolking plaats. In augustus 2017 laaide er een tweede geweldsgolf op (bron: Wikipedia). Militairen en andere machtshebbers gebruikten berichten op Facebook om de haat tegen Rohingya aan te wakkeren. Bijvoorbeeld een bericht met de tekst “They are not from Myanmar”. Als gevolg van de aangewakkerde haat vluchtten meer dan 700.000 Rohingya naar buurlanden, werden er naar schatting meer dan 24.000 Rohingya vermoord en werden er meer dan 18.000 Rohingya-meisjes en vrouwen verkracht (bron: Wikipedia). Duidelijk is dat de platforms het mogelijk maakten om binnen Myanmar manipulatieve verhalen te verspreiden en deze berichten ‘trending’ te maken.

Social-media platforms als bedreiging voor onze democratieën

De genocide in Myanmar is een extreem voorbeeld van de rol van de platforms in de destabilisering van landen. Volgens Tristan Harris vormen de platforms een wereldwijde bedreiging voor democratieën. Ter illustratie noemt hij het rassengeweld in de Amerikaanse staat Virginia in 2017, de politieke rellen in Italië in 2018, die in Hong Kong (2019-2020), maar ook de Russische beïnvloeding van de Amerikaanse verkiezingen in 2016. Bij dat laatste was er waarschijnlijk geen sprake van een hack, maar gebruikten de Russen de aanbevelingsmechanismen die Facebook zelf in het leven heeft geroepen, om zich zo te mengen in de opinievorming rond deze verkiezingen.

Volgens Guillame Chablot (voorheen werkzaam bij YouTube) werken de op algoritmes draaiende aanbevelingsmechanismen polarisatie in een samenleving in de hand. Chablot stelt dat de algoritmes voor elke gebruiker een ‘rabbit hole’ proberen te vinden. Een rabbit hole is een metafoor voor iets dat je in een niet-realistische toestand of situatie weet te trekken. Op internet wordt de term gebruikt voor een extreem boeiend en tijdrovend onderwerp. Zo’n rabbit hole kan van alles zijn, maar meestal zijn het controversiële onderwerpen die een grote aantrekkingskracht op mensen hebben. Soshana Zuboff is emeritus professor van Harvard Business School en auteur van ‘The age of surveillance capitalism’. Zuboff is heel stellig over de rol van de platforms in onze samenleving. Zij stelt dat als we de handel in menselijke organen en slaven kunnen verbieden, we ook social media moeten kunnen verbieden. Simpelweg omdat deze onze democratie en vrijheid ondermijnen.

Deel III – Hoe moeten we in de toekomst met social media omgaan?

De gebruiker als voodoo-pop

De geïnterviewden in The Social Dilemma benadrukken dat er bij de platforms van meet af aan geen kwade bedoelingen in het spel zijn geweest. Maar de platforms hebben wel een systeem opgezet dat aantoonbare schadelijke effecten heeft. We zijn daarbij van een informatietijdperk in een ‘des-informatietijdperk’ beland. En daarmee hollen de platforms het sociale weefsel van de samenleving uit. Volgens Jaron Lanier veranderen de platforms langzaam ons gedrag, onze gedachten en daarmee ook onze identiteit. Volgens hem zien de platforms een gebruiker als een soort voodoo-pop die ze naar eigen goeddunken kunnen bespelen.

Jaron Lannier geeft aan dat we een wereld hebben gecreëerd waarin voor de jongere generaties online verbindingen primair zijn. Maar daarbij wordt de verbinding wel gefinancierd door een stiekeme derde persoon die betaalt om die twee mensen te manipuleren. Soshana Zuboff stelt zelfs dat de platforms markten vormen die handelen in ‘human futures’. Facebook bouwt modellen om ons gedrag te voorspellen en als je dat goed kunt, kan je daar financieel misbruik van maken.

Tristan Harris zegt in de documentaire: “Social media isn’t a tool that is just waiting to be used. It has its own goals and it has its own means of pursueing them, by using your psychology instinct”. Social media doen hun werk inmiddels zo goed dat ze zijn te vergelijken met drugs die tot een verslaving kunnen leiden. Volgens Harris moeten we niet zo zeer bang zijn voor het moment waarop technologie menselijke sterktes (zoals intelligentie) voorbijstreeft, maar voor het moment waarop technologie menselijke zwaktes voorbijstreeft. Hierbij kan je denken aan verslaving, ijdelheid, verontwaardiging, radicalisering en polarisatie. En juist dat laatste punt – het voorbijstreven van menselijke zwaktes – is een al gepasseerd station. Technologie blijkt dus het slechtste in mensen en in de maatschappij naar boven te kunnen halen. En daarmee is deze technologie een existentiële bedreiging geworden.

Zijn we op weg naar een utopie of dystopie?

Het lastige is dat we met de ons beschikbare technologie een utopische wereld kunnen creëren, maar ook een dystopie. Dit is een samenleving met alleen vervelende kenmerken waarin je eigenlijk niet zou willen leven. De meeste geïnterviewden denken dat de wal nog het schip kan keren. Er zit immers geen kwade opzet achter de platforms, maar het verdienmodel is het probleem. Zo zouden overheden bijvoorbeeld het verzamelen en bewerken van gegevens kunnen belasten.

Tim Kendall van Moment adviseert om je smartphonegebruik per dag te monitoren, omdat je het aantal uren schermtijd gewoonlijk onderschat. Door notificaties uit te zetten, word je ook niet steeds getriggered om op je telefoon te kijken. Kendall raadt ook aan voor jezelf limieten in te stellen: (a) hoeveel tijd je per dag aan bepaalde apps mag besteden; (b) welke tijdsblokken je op een dag niet op je smartphone mag zitten (bijvoorbeeld gedurende het eten) en (c) in welke ruimtes in je huis je niet op je smartphone mag zitten (bijvoorbeeld je slaapkamer).

Uiteraard is er ook kritiek op The Social Dilemma. Deze spitst zich toe op de selectiviteit van argumenten, dat zaken erger worden voorgesteld dan dat ze zijn en dat social media slechts een tool zijn waarvan de gebruiker bepaalt hoe hij ermee omgaat (zoals een pistool). Maar zoals we eerder in deze post aangaven, is Tristan Harris het daar niet mee eens. Social media vormen volgens hem een “addiction and manipulation based technological environment”. Een omgeving dus waarin de vrije wil ontbreekt.

De ultieme oplossing

Op grond van de informatie die ons in The Social Dilemma wordt voorgeschoteld, is de ultieme oplossing dat je al je social-media accounts opzegt. Jaron Lanier kreeg in Amerika in 2018 veel bekendheid met zijn boek Ten arguments for deleting your social media accounts right now. We sluiten deze post af met de tien door hem genoemde argumenten:

1. You are losing your free will.

2. Quitting social media is the most finely targeted way to resist the insanity of our times.

3. Social media is making you into an asshole.

4. Social media is undermining truth.

5. Social media is making what you say meaningless.

6. Social media is destroying your capacity for empathy.

7. Social media is making you unhappy.

8. Social media doesn’t want you to have economic dignity.

9. Social media is making politics impossible.

10. Social media hates your soul.

Referentie(s)
Orlowski, J. (2020), The social dilemma (01:34:00). Exposure Labs, Argent Pictures, The Space Program.
Lanier, J. (2018), Ten arguments for deleting your social media accounts right now. Henry Holt & Company, New York, NY.
Twenge, J.M. (2020), Increases in depression, self-harm, and suicide among young U.S. adolescents after 2012 and links to technology use: possible mechanisms. Psychiatric Research and Clinical Practice, vol.2, no.1, p.19-25.

The Social Dilemma: drie hoofdrolspelers

Tristan Harris (1984): richtte in 2007 Apture op dat in 2011 door Google werd overgenomen. Daar werd hij designethicus waarbij hij onder meer voor Inbox bij Gmail werkte. In februari 2013 stelde hij bij Google de presentatie ‘A call to minimize distraction & respect users’ attention’ op met als doel het verslavende karakter van Google ter discussie te stellen. In 2013 richtte hij met anderen het Center for Humane Technology op. Dit is een non-profit organisatie die zich richt op de ethiek van op consumenten gerichte technologie.

Tim Kendall (1987): na het behalen van zijn master-diploma aan Stanford University, werd hij verantwoordelijk voor de inkomsten (‘director of monetization’) bij Facebook. Daarna ging hij aan de slag bij Pinterest (2012-2018). Hier zorgde hij voor een groei in inkomsten van $ 25 miljoen in 2014 naar meer dan $ 500 miljoen in 2017. In april 2018 richtte hij Moment op, een app die kinderen en volwassenen helpt hun smartphone op een verstandiger manier te gebruiken.

Jaron Lanier (1960): duizendpoot die bekend staat als een computer scientist, componist, artiest en auteur. Hij schrijft over verschillende onderwerpen zoals de sociale impact van technologie, internet-politiek en de toekomst van de mensheid. In 2018 werd hij door Wired Magazine uitgeroepen als een van de 25 meest invloedrijke personen in de technologie van de afgelopen 25 jaar. In 2018 publiceerde hij zijn boek ‘Ten arguments for deleting your social media accounts right now’. Hier vind je zijn persoonlijke site.

Anderen bekeken ook

 
The Facebook dilemma: samenvatting en duiding
 

The-Social-Dilemma: movietrailer
 

 
Kan Facebook ons emotioneel besmetten?