Minimalisme lijkt een relatief jonge trend in consumentengedrag. Maar volgens twee onderzoekers is deze trend al in de 60-er jaren van de vorige eeuw ontstaan. Vandaag de dag manifesteert deze trend zich onder meer in huizenbouw (tiny houses), ‘ontspullen’, Marie Kondo’s kunst van het opruimen en een simpele ‘strakke’ vormgeving van producten, advertenties e.d. Maar wat houdt minimalisme nu precies in? De onderzoekers beantwoordden deze vraag door hierover aan 3.735 consumenten vragen voor te leggen. Zo ontwikkelden zij een eenvoudig meetinstrument. De onderzoekers pleiten ervoor om minimalisme voortaan als een waarde te beschouwen en deze te gebruiken bij segmentatie en in positioneringen.

Als je een beetje kritisch bent op je eigen consumptiegedrag, dan weet je dat het soms lastig is gemaakte keuzes voor jezelf te verantwoorden. Je keuzegedrag wordt namelijk deels onbewust bepaald en fysiologische processen kunnen daarop van invloed zijn. Zo ook je biologische klok! Onderzoekers vermoedden dat je ’s ochtends bijvoorbeeld minder behoefte aan variatie hebt, dan later op de dag. In een groots opgezet onderzoek tonen ze dit effect aan en komen ze met verklaringen. Maar… gaat dit dan ook op voor ochtendmensen?

Wat doe jij als je groente en fruit koopt? Ga je voor producten die er gaaf en ‘esthetisch verantwoord’ uitzien, of koop je net zo makkelijk misvormde exemplaren? Veel groente en fruit dat van het land komt, ziet er niet puntgaaf uit. Bijvoorbeeld een komkommer die de vorm heeft van een rookworst. Of een wortel met het kronkelpatroon van een slang. De afgelopen jaren hebben deze producten wel hun weg naar de supermarkt gevonden, maar worden alleen verkocht als er fikse korting op wordt gegeven. De vraag is waarom we deze producten links laten liggen. Onderzoek maakt dat nu eindelijk duidelijk!

Stel, je rijdt in de stad achter een gele Hummer. Op de achterkant van deze auto is een sticker geplakt van een linkse politieke partij met de slogan ‘Het is tijd voor andere keuzes!’. Daarbij is ook het gezicht van de fractievoorzitter van deze politieke partij te zien. Wat probeert de eigenaar van deze Hummer je nu eigenlijk duidelijk te maken? Stemt hij daadwerkelijk op deze politieke partij en maakt hij zo zijn steun ervoor duidelijk? Of is het ironisch bedoeld en neemt hij op deze manier deze partij en de fractievoorzitter op de hak? Waarschijnlijk hebben we hier te maken met ironische consumptie. Maar de vraag is of iedereen dat doorheeft…

Stel je loopt een fastfoodrestaurant binnen en je wilt wat te eten bestellen. Maar het is er heel erg druk. Zou dit van invloed kunnen zijn op wat je bestelt? Zou je door de drukte misschien geneigd zijn iets lekkers te bestellen en even niet op de calorieën te letten? Of voel je je juist bekeken en bestel je daarom ‘verantwoord’ eten? Dat laatste lijkt misschien logisch, maar niets is minder waar! De andere aanwezigen zorgen in ons hoofd namelijk voor zoveel afleiding, dat we op dat moment eigenlijk niet meer een weloverwogen beslissing kunnen nemen. En vallen we op dat moment voor de verleiding van vooral lekker, calorierijk eten!

Vrijwel iedereen heeft zo zijn merkvoorkeuren. De een drinkt liever Coca-Cola, de ander heeft een voorkeur voor Pepsi. De één heeft een voorkeur voor het merk Volkswagen, terwijl een ander liever in een Peugeot rijdt. Zoveel hoofden, zoveel zinnen, en smaken verschillen nu eenmaal. Maar wat nu als jij en je partner er verschillende merkvoorkeuren op na houden? Zou dat kunnen leiden tot minder tevredenheid en mogelijk zelfs tot frictie in je relatie?

Het geeft een persoonlijke touch: je bestelt bij Starbucks een koffie en je naam wordt op de beker geschreven. Persoonlijk en leuk, zolang je naam maar goed wordt geschreven. Meestal is het vrij rumoerig en vaak ook druk bij Starbucks. Daardoor bestaat de mogelijkheid dat je naam verkeerd wordt gespeld. Of dat er zelfs een geheel andere naam op je beker staat. In het meest extreme geval kan dit ertoe leiden dat je een volgende keer niet meer naar Starbucks gaat. En dan heeft deze persoonlijke touch dus een ongewenst effect. Maar waar ligt dat precies aan? En hoe kunnen we dat voorkomen?

Hoe vaak denk je na het maken van een fout niet: “Oeps, foutje bedankt”? En kijk je verschrikt om je heen om te zien of niemand anders het heeft gezien. En vervolgens probeer je je fout snel te verbloemen. Maar fouten worden vaker gemaakt dan je denkt. En uiteraard niet alleen door jezelf, maar ook door anderen. Maar waarom proberen we fouten toch altijd te verbloemen? Eigenlijk is dat raar, te meer als je je realiseert dat een fout een product extra gewild kan maken.

Je kent het wel; je gaat met een boodschappenlijstje naar de winkel, maar je komt uiteindelijk met veel meer terug dan je van plan was. Je bent slachtoffer geworden van je impulsieve drang om te kopen. Dacht je de dans te ontspringen door online te shoppen? Dan kom je bedrogen uit; ook hier hebben veel mensen ‘last’ van impulsaankopen. Het winkelwagentje bevat vaak veel meer dan je in eerste instantie wilde kopen. Deze situatie roept de vraag op of je als consument eigenlijk wel rationele koopoverwegingen kunt maken.